در مورد اثر مواد مخدر و مشروبات الکلی  همیشه سخن به میان بوده است و بارها نیز اثرات منفی آن برای همگان ذکر شده است. و همه به خوبی می دانند که مصرف این مواد برای یک بار هم آثار مخرب زیادی روی دستگاه عصبی و مغز می‌گذارد. مصرف آنانمنجر بر تولید دوپامین بیشتر در مغز می‌شود. فرد گرفتار اعتیاد به مصرف مواد مخدر و الکل شود، باید هرچه سریع‌تر نسبت به ترک آنها اقدام کند. پس  کمک و حامی بودن  اطرافیان او نقش مهمی را ایفا می‌کند. البته که وجود اراده کافی از سوی خود فرد هم بسیار تعیین کننده است. قطعا پیشگیری بهتر از درمان است. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.

بررسی تاثیر مشروبات الکلی بر مغز و سیستم عصبی

اکثریت این تحقیقات، تاثیر منفی مصرف آنها روی مغز و سیستم عصبی را تایید می‌کنند. ازجمله اختلالات  که می توان نام برد، خلقی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال اضطرابی، خودکشی و …

الکل و اختلال شخصیتی ضد اجتماعی

اختلال شخصیتی ضد اجتماعی که این اختلال به خصوص در مردانی که با سوء مصرف الکل مواجهند، بیشتر گزارش شده است.

اختلالات خلقی با مصرف الکل

ابتلا به افسردگی‌ حاد در اختلالات خلقی دیده می شود و البته  این اختلال در زنانی که سوء مصرف الکل را تجربه می‌کنند بسیار بیشتر از مردان است. و افرادی که با سوء مصرف الکل در خانواده مواجه هستند، بیشتر در معرض اختلالات قرار دارند. اگر اختلال افسردگی تا مدت‌ها بعد از عدم مصرف الکل هم ادامه پیدا کند، ناچار اقدامات دارویی شروع می‌شوند. هم چنین افرادی که دارای اختلال دو قطبی هستند، اقدام به خود درمانی از طریق مصرف الکل می‌کنند. همچنین این افراد در مایع مغزی نخاعی خود از غلظت دوپامین و گاما آمینوبوتیریک اسید پایینی برخوردارند.

الکل و اختلالات اضطرابی

بیشتر افراد برای فرار از استرس و اضطراب به مصرف الکل روی می‌آورند. این افراد نمی‌دانند که بیشتر مصرف‌کنندگان الکل در معرض ابتلا به انواع اضطراب‌ها هستند. اختلالاتی ازجمله فوبیا و پانیک ازجمله عوارض مصرف الکل محسوب می‌شوند.

خودکشی و مصرف الکل و مشروبات

بین 15%-10% احتمال خودکشی بیشتر است. البته این ارقام احتمالا بسیار بیشتر از این باشد؛ چرا که دسترسی آماری دقیقی در این رابطه وجود ندارد.

 ایجاد نئشگی و سرخوشی مواد مخدر‌ در مغز

مخدر و الکل به صورت مستقیم و غیر مستقیم، باعث ایجاد حس لذت در مغز می‌شوند. این حس لذت به دلیل تولید مقدار زیادی دوپامین است.به این ترتیب فرد دوباره تشویق می‌شود که این احساس را تجربه کند.

تاثیر مصرف الکل روی گلوتامات سیستم عصبی

افزایش سطح گلوتامات، انرژی و فعالیت مغز را هم بیشتر می‌کند. گلوتامات نوعی انتقال دهنده عصبی است که باعث تفکر سریع در ذهن می‌شود با مصرف الکل، تولید گلوتامات در سیستم عصبی متوقف می‌شود. به این ترتیب مغز از پردازش اطلاعات با سرعت عادی باز می‌ماند.

تاثیر مصرف الکل روی GABA مغز و سیستم عصبی

در موارد خطرناک و مصرف بیش از اندازه الکل، باعث فلج مغزی می‌شود. با سرکوب گلوتامات و تولید بیش از اندازه گابا، سرعت عملکرد مغز کاهش پیدا کرده و اختلالاتی، مثل گیجی و تلوتلو خوردن اتفاق میفتند.گابا یکی دیگر از انتقال دهنده‌های سیستم عصبی است که عملکردی کاملا برعکس گلوتامات دارد. GABA باعث ایجاد آرامش در مغز می‌شود.

تاثیر مصرف الکل روی دوپامین مغز و سیستم عصبی

با مصرف الکل، سطح دوپامین در مغز افزایش پیدا می‌کند. به این ترتیب فرد احساس لذت و پاداش خواهد کرد. دوپامین در حالت عادی و با انجام فعالیت‌های مفید روزمره ترشح می‌شود، اما با مصرف الکل این هورمون به رفتارهای نادرست پاداش می‌دهد.

کاهش کارایی مغز با مصرف الکل

برای ایجاد حس لذت و سرخوشی، مصرف الکل هم باید بیشتر شود. و از آن جا که مصرف الکل شادی آور است و برای رهایی از مشکلات در نظر برخی باید مصرف گردد تا فراموش شوند و پس  همین موضوع باعث اعتیاد بیشتر افراد به الکل می‌شود که در نهایت باید به مراکز سم زدایی برای پاکسازی بدن خود مراجعه کنند. به این ترتیب زندگی روزمره فرد با اختلال مواجه می‌شود.

بررسی تاثیر الکل روی بخش‌های مختلف مغز

مصرف الکل و تاثیر آن روی بافت خاکستری مغز

با مصرف الکل، رفتارهای بازدارنده این بخش از مغز با اختلال مواجه می‌شود. در این حالت است که فرد به انجام کارهای غیر معقول روی می‌آورد. و البته تمام حرکات ماهیچه‌ای مغز را مختل می گرداند. وکارهای غیر معقول از پرحرفی گرفته تا کارهای نابهنجار را شامل می‌شوند. اختلالی که در پردازش اطلاعات اتفاق میفتد، باعث ایجاد مشکل در دید، شنوایی، لامسه و … می‌شود. به این ترتیب تمام فعالیت‌های مغزی فرد متوقف شده و تفکری صورت نمی‌گیرد.

مصرف الکل و تاثیر آن روی دستگاه لیمبیک مغز

دستگاه لیمبیک در مغز انسان، کار کنترل حافظه و احساسات را برعهده دارد. با مصرف بیش از اندازه الکل، فعالیت‌های این قسمت از مغز با اختلال مواجه می‌شود. ضعف در حافظه و انجام رفتارهای پرخاشگرایانه از مهم‌ترین اثرات الکل روی این قسمت از مغز هستند.

تاثیر مصرف الکل روی مخچه

مخچه وظیفه هماهنگی ماهیچه‌ها و عضلات بدن را برعهده دارد. این قسمت از مغز باعث انجام حرکات متعادلانه و بی‌نقص می‌شود. اثر مواد مخدر و الکل بر مغز و مخچه، باعث برهم خوردن تعادل ماهیچه‌ها هنگام حرکت خواهد شد. و به بیانی دیگر با عدم کنترل فرد بر روی حرکات خویش و به ویژه در راه رفتن منجربر آسیب جدی بر خود و نیز بر دیگران می گردد.

تاثیر مصرف الکل روی بصل‌النخاع

فرد ممکن است در این حالت  احساس خواب آلودگی کند و در نهایت بیهوش شود. همچنین مصرف بیش از اندازه الکل، باعث اختلال در تنفس و دمای بدن می‌شود. همین موضوع کاهش علائم حیاتی و در نهایت مرگ را در پی دارد.

تاثیر مصرف الکل روی لوب پیشانی مغز

شخصیت هر فرد  در این بخش شکل می گیرد و از مهم‌ترین قسمت‌های تکامل یافته مغز محسوب می‌شود. این بخش از مغز در پیش‌بینی، آینده‌نگری، منطق و … تاثیرگذار است. همچنین لوب پیشانی مسئولیت کنترل احساسات و هیجانات را برعهده دارد. با مصرف الکل، بسیاری از رفتارهای غریزی تحت تاثیر قرار گرفته و مختل می‌شوند.   بیشتر بخوانید:درمان خانگی برای استرس چیست؟

مصرف الکل  و جلوگیری از رشد سلول‌های جدید

از آن جا سلول‌های جدیدی در بزرگسالی ایجاد می‌شوند. و در اثر فرایند نوروژنر شکل می‌گیرند و می‌توانند به صورت نامحدود تقسیم شوند. با مصرف بیش از اندازه الکل، رشد این سلول‌ها متوقف شده و باعث ایجاد نقص در هیپوکامپ مغز می‌شود.

مصرف الکل و ابتلا به سندرم ورنیک – کورساکف

وقتی سطح تیامین در بدن کاهش پیدا کند، اصطلاحا فرد به سندرم ورنیک – کورساکف دچار شده است. این سندرم حداقل در 80%افراد الکلی وجود اتفاق میفتد. در واقع این سندرم، شامل دو نوع بیماری است. بیماری انسفالوپاتی ورنیکه -عدم هماهنگی ماهیچه‌ها -گیجی و سردرگمی -حرکات غیر طبیعی چشم -سندرم پرهیز -ایجاد اختلال در فعالیت ذهنی و بیماری سندرم کورساکف -ساختن داستان‌های جدید در مغز -کاهش حافظه -عدم شکل‌گیری خاطرات جدید -توهم شدید روان‌پریشی ناشی از مصرف الکل فرد با مصرف مواد مخدر و الکل  به شدت به مصرف الکل اعتیاد پیدا می‌کند، و دچار روان‌پریشی، اضطراب و پارونویا می‌شود. ترک ناگهانی مصرف الکل، باعث ایجاد حالت تهوع، تعریق شدید، لرزش، گرفتگی عضلات، توهم و … می‌شود. به همین دلیل باید روش‌های اصولی ترک اعتیاد به الکل حتما رعایت شود.